Rockopera over een hellerit
6 februari 2019 | Mark Hoogewerf
Inspiratie is overal om je heen. En verhalen vind je in van alles. Bijvoorbeeld in muziek. Nu ben ik niet al te muzikaal, maar voor dit experiment maakt dat niet uit. Laten we ter leering ende vermaeck een geweldige rocksong verhaalkundig analyseren.
* * *
De reis van de held
“The Hero’s Journey” is het befaamde verhaalmodel dat auteur en hoogleraar mythologie Joseph Campbell in 1949 publiceerde. Campbell onderzocht mythen, sprookjes en andere verhalen. Telkens bleek een vergelijkbaar thema terug te komen in verhalen uit alle culturen en gebieden. Dit gefaseerde proces gaf hij een treffende naam.
“A hero ventures forth from the world of common day into a region of supernatural wonder: fabulous forces are there encountered and a decisive victory is won: the hero comes back from this mysterious adventure with the power to bestow boons on his fellow man.”
– Joseph Campbell
Latere wetenschappers, zoals David Adams Leeming, Christopher Vogler en Philip Cousineau, kwamen met varianten op deze basisstructuur. De iets eenvoudiger ordening van Cousineau blijkt het beste bij een lied te passen.
Bat out of Hell
Mijn muziekbibliotheek doorkruisend bleef ik stilstaan bij het epische Bat out of Hell, gezongen door Meat Loaf en geschreven door Jim Steinman. Toen ik dit nummer lang geleden – in de tijd dat LP’s standaard waren en CD’s nog moesten opkomen – voor het eerst hoorde, werd ik getroffen door de sfeer, de urgentie, de hartenkreet, de bombastische grandeur. Het nummer werd uitgebracht in 1977, twee jaar na klassieker Bohemian Rhapsody van Queen. Bat out of Hell is de opener van het gelijknamige album, dat ook Paradise by the Dashboard Light bevat.
De uitdrukking van de titel verwijst naar een snelle, wilde vlucht, en is afgeleid van de extreem snelle bewegingen van een vleermuis. Het nummer gaat over een jonge, roekeloze motorrijder die een fataal ongeval krijgt tijdens een roekeloze rit nadat hij bij zijn geliefde, zijn muze, is geweest. Dit verhaal wordt verteld in de stijl van een rockopera.
Verhaalanalyse
Kijk maar eens mee naar de elementen. Deze zijn opgedeeld in de 3 aktes, met per akte de fasen.
| Akte | Bat out of Hell – Meat Loaf | Fase |
| 1. Departure: het verhaal opent, de toon en sfeer worden gezet, de luisteraar wordt getuige gemaakt, en de held wordt geïntroduceerd | The sirens are screaming, and the fires are howling Way down in the valley tonight There’s a man in the shadows with a gun in his eye And a blade shining oh so bright There’s evil in the air and there’s thunder in the sky And a killer’s on the bloodshot streets And down in the tunnels where the deadly are rising Oh, I swear I saw a young boy down in the gutter He was starting to foam in the heat |
1.1 The call to adventure |
| (Brug: aanloop naar de essentie, die wordt herhaald) | Oh, baby you’re the only thing in this whole world That’s pure and good and right And wherever you are and wherever you go There’s always gonna be some light But I gotta get out, I gotta break out now Before the final crack of dawn So we gotta make the most of our one night together When it’s over, you know We’ll both be so alone |
(Staat symbool voor: 2.3 The meeting with the goddess) |
| (Refrein: essentie die wordt herhaald) | Like a bat out of hell I’ll be gone when the morning comes When the night is over, like a bat out of hell, I’ll be gone, gone, gone Like a bat out of hell I’ll be gone when the morning comes But when the day is done And the sun goes down And the moonlight’s shining through Then like a sinner before the gates of Heaven I’ll come crawling on back to you |
(Staat symbool voor: 2.4 The boon) |
| 2. Initiation: de (tragische) held gaat het avontuur aan, met tests, tegenslagen en transformatie | I’m gonna hit the highway like a battering ram On a silver-black phantom bike When the metal is hot, and the engine is hungry And we’re all about to see the light Nothing ever grows in this rotting old hole And everything is stunted and lost And nothing really rocks, and nothing really rolls, And nothing’s ever worth the cost |
2.1 The road of trials |
| Well I know that I’m damned if I never get out, And maybe I’m damned if I do But with every other beat I’ve got left in my heart You know I want to be damned with you If I gotta be damned, you know I want to be damned Dancing through the night with you Well if I gotta be damned, you know I want to be damned Gotta be damned, you know I want to be damned Gotta be damned, you know I want to be damned Dancing through the night Dancing through the night Dancing through the night with you |
2.2 The vision quest | |
| Oh, baby you’re the only thing in this whole world That’s pure and good and right And wherever you are and wherever you go There’s always gonna be some light But I gotta get out, I gotta break out now Before the final crack of dawn So we gotta make the most of our one night together When it’s over, you know We’ll both be so alone |
2.3 The meeting with the goddess | |
| Like a bat out of hell I’ll be gone when the morning comes When the night is over, like a bat out of hell, I’ll be gone, gone, gone Like a bat out of hell I’ll be gone when the morning comes But when the day is done And the sun goes down And the moonlight’s shining through Then like a sinner before the gates of Heaven I’ll come crawling on back to you Then like a sinner before the gates of Heaven I’ll come crawling on back to you |
2.4 The boon | |
| 3. Return: een catastrofale climax leidt tot de ontknoping en het einde van het verhaal | Well I can see myself tearing up the road, faster Than any other boy has ever gone And my skin is raw, but my soul is ripe And no one’s gonna stop me now, I’m gonna make my escape But I can’t stop thinking of you And I never see the sudden curve until it’s way too late And I never see the sudden curve until it’s way too late |
3.1 The magic flight |
| Then I’m down in the bottom of a pit in the blazing sun Torn and twisted at the foot of a burning bike And I think somebody somewhere must be tolling a bell And the last thing I see is my heart, still beating Breaking out of my body and flying away Like a bat out of hell |
3.2 The return threshold | |
| Then I’m down in the bottom of a pit in the blazing sun Torn and twisted at the foot of a burning bike And I think somebody somewhere must be tolling a bell And the last thing I see is my heart Still beating still beating Still beating still beating Breaking out of my body, and flying away Like a bat out of hell Oh, like a bat out of hell Oh, like a bat out of hell Oh, like a bat out of hell (I’ll be gone when the morning comes) Oh, like a bat out of hell (I’ll be gone when the morning comes) Oh, like a bat out of hell |
3.3 The master of two worlds |
Verhaalkunde in de praktijk
Zo, dat was het. Je hebt zojuist een van de vele toepassingen van het concept van een verhaal ervaren.
Ik hoop dat je deze inzichten kunt toepassen op jouw creaties en communicatie. Reageer gerust hieronder. Of neem contact op als je hulp bij story design en storytelling wilt.
Plaats een Reactie
Meepraten?Draag gerust bij!