To boldly go… Ben ik nou een ondernemer?
7 december 2020 | Mark Hoogewerf | Afbeelding: Paramount Pictures
Er waren allerlei redenen om niet voltijd te gaan ondernemen. Een verleden. Een goede baan. Een gezin met jonge kinderen. Een hypotheek. Een partner met een start-up. Laat me je meenemen in mijn belevenissen als werknemer, hobby-ondernemer, intrapreneur, hybride ondernemer en zelfstandig entrepreneur. En je krijgt mijn leringen op de koop toe.
De strijd tussen hart en hoofd
Ik ben een kind van een ondernemer. In de recessie van de jaren ’80 kwam mijn vaders metaalbedrijf in zwaar weer, net als vele klanten en leveranciers. Het spaargeld van mijn ouders moest de zaak redden. Maar het was niet genoeg. Tijdens het faillissement moest ons eigenhandig gebouwde woonhuis gedwongen worden verkocht. Het bracht te weinig op en er waren nog steeds schuldeisers. Mijn ouders werkten zich krom en schraapten letterlijk centen, stuivers en dubbeltjes bijeen om de kinderen een paar gulden zakgeld te kunnen geven. Hun huwelijk kon de spanningen bijna niet aan. Er waren discussies en ruzies, machteloosheid en verdriet. Uiteindelijk raakte mijn vader alsnog zijn doorgestarte bedrijf en wij als gezin bijna alles wat we hadden kwijt. We verhuisden naar een huurwoning en leefden zo economisch mogelijk. Het kostte jaren om er weer bovenop te komen. Evengoed heb ik een fijne jeugd gehad en daar ben ik dankbaar voor.
Tja, welvaart heeft invloed op welzijn. En je bent een kind van je verleden. Van de hoofd-en-hart-strijd tussen drang naar en risicoperceptie van ondernemerschap werd ik me pas veel later bewust.
Verkeerde kant?
Ik richtte mijn eerste echte onderneming op in 2004, passie-met-commercie naast mijn werk, samen met een goede vriend. “DreamcarCompany – Drive your passion”. Ra-ra wat deed het bedrijf?
We importeerden droomauto’s naar Nederland – en we begonnen met auto’s met het stuur aan de verkeerde kant. De “Godzilla” oftewel de Nissan Skyline GT-R. Een high-tech sportcoupé, een Porsche- en Ferrari-killer, zó goed dat de raceversie werd verbannen van de circuits. Oorspronkelijk bedoeld voor de Japan Domestic Market, want de Japanners wilden het beste dat ze konden maken toen nog graag voor zichzelf houden.
Het was een mooi avontuur zolang het duurde. 15 minutes of fame in de landelijke automedia. Show & go op circuit Zandvoort, Assen, Zolder, de Nürburgring. Mensen die in het weekend door onze woonwijk reden op zoek naar de fysieke showroom, niet beseffend dat de meeste auto’s die we online aanboden meestal nog in het buitenland stonden. Een paar jaar later werd door een wetswijziging voertuigimport drastisch versimpeld, een flinke deuk in ons onderscheidend vermogen. Zeecontainers vol auto’s inkopen, de enige levensvatbare optie, was niet haalbaar. Einde van deze episode.
Lering: de omgeving is grillig, vaker dan soms komen veranderingen uit onverwachte hoek. Dus focus je op je markt en verlies de macro-ontwikkelingen niet uit het oog. En denk groot, ook al doe je nog klein.
Ondernemen binnen de onderneming
In de tussentijd werden me in mijn dienstbetrekking bij printermaker Océ prachtige loopbaankansen gegund. Ik zette mijn externe ondernemerschap op een laag pitje. Want ik beschouwde het online communicatieteam, de afdeling die ik sinds 2007 leidde, als mijn eigen bedrijf – en dit intrapreneurship pakte goed uit.
Eind 2009 werd Océ overgenomen door Canon en dat was aanpassen en aanpoten voor iedereen. Er kwamen diverse rondes van organisatieverandering, de een zwaarder dan de andere. De stafafdelingen werden flink getroffen. Echter, zonder Canon zou het bedrijf het niet hebben overleefd. Dat inspireerde me.
In november 2012 meldde ik me bij de grote baas om mijn plan voor te leggen. “For the first time in company history we can make money with communications. Are you interested?”, opende ik mijn pitch. Na zijn eerste ja werd hij getrakteerd op een videotrailer gemaakt van blockbuster-filmfragmenten, waarna ik een presentatie hield, symbolisch gestileerd in een mix van Star Trek en Transformers. Want ik wist dat de CEO net als ik van sciencefiction hield. “Je bent tot nog toe de enige medewerker die met een outside-the-box-idea bij me is gekomen.” Ik bedankte hem voor het compliment, maar daar was het me natuurlijk niet om te doen.
Initiatief tonen wordt altijd gewaardeerd. En als je wilt presenteren met impact, denk hieraan: voorbereiding, verhaal, verbinding, vertellen.
Transformatie gaat niet zonder pijn
Zo kwam het dat ik begin 2013 mijn project “Enterprise” mocht gaan uitvoeren: het bewijzen van de haalbaarheid van een spin-off marketingcommunicatiebureau, gefinancierd via outplacementgelden van deelnemende medewerkers, klandizie van Océ en Canon en vervolgens autonome groei. Lang verhaal kort: met een groepje enthousiastelingen vormde ik een start-up, die de opdracht binnenhaalde om een merkconcept voor een andere start-up te ontwikkelen en implementeren. Deze zeer tevreden klant betaalde (tot grote verbazing van de afdeling Finance, die niet gewend was dat een stafafdeling als Communications facturen stuurde) en wilde graag zaken blijven doen.
Als je iets écht wilt, kun je het bereiken, ook in een grote organisatie. Maak een plan, verkoop je visie via verhalen. Wissel denken af met doen. Blijf in beweging, blijf beïnvloeden. En alleen ga je harder, maar samen kom je verder. Besef daarbij wel: samenwerken is geen doel op zich (tenzij je heel onzeker of zeer sociaal bent), het is een middel om een gedeeld doel te behalen.
Een paar maanden later sloeg de meest ingrijpende organisatieaanpassing tot dan toe in als een bom. Ondanks een positieve haalbaarheidsanalyse wenste/durfde de directie het Enterprise-initiatief niet door te zetten. Maar ik had een virtuele onderneming, een betalende klant en diverse prospects. Met argumenten rondom zakelijke ethiek en mogelijkheden openhouden kreeg ik formeel toestemming om deze business verder te ontwikkelen naast mijn dienstbetrekking.
Ik haalde mijn eenmanszaak uit zijn slaap en vormde deze om tot strategie-adviesbureau. “DeltaVu Consulting – Visie voor verandering” was geboren. Ik had A gezegd, nu moest de rest van het alfabet volgen. Ik ging aan de slag met ondernemings- én loopbaanplanning, een website bouwen en business development. Midden in de turbulentie van een radicaal inkrimpende communicatieafdeling: van ooit 45 naar 12. Gedwongen vertrek van collega’s doet pijn.
Mijn werkgever vroeg me om alsjeblieft te blijven. Een compliment en een kans om beheerst mijn hybride werknemerschap/ondernemerschap uit te bouwen. Maar ik had teveel van mezelf gevergd en in 2015 raakte ik opgebrand. Een halfjaar later was ik getransformeerd en de afdeling waar ik werkte ook.
Harde les: zorg goed voor jezelf, zodat je betekenis kunt blijven maken voor wie en wat je dierbaar is. Jezelf keihard tegenkomen is een louterende ervaring, maar het is aanzienlijk prettiger als reflectie een bewuste keuze is.
Nieuwe avonturen in onbekend gebied
In 2012 reed ik mijn Dodge Challenger oldtimer binnen bij een klein uitlatenbedrijf in Helden dat ik via Marktplaats had gevonden. De klik met directeur/eigenaar Sebastian Blokland galmt nog altijd na. Ik ben er trots op dat we Guerrilla Exhaust in 9 jaar tijd in schaal hebben vervijfvoudigd en het merk zo sterk hebben gemaakt dat mensen “gewoon een Guerrilla, maak niet uit wat” komen kopen – ons eigen Spa Rood-effect. Kennelijk doe(n) ik (we) iets goed!
DeltaVu draaide alsmaar beter, al worstelde ik vaak met de werk/privé-balans. Daarnaast raakte ik, deels dankzij het winnen van een ludieke pitch battle, betrokken bij het prille en groeiende presentatietrainings- en coachingsbureau Noblahblah.
Tegelijkertijd was ik on fire bij Océ. Al was het niet allemaal rozengeur en maneschijn, de afdeling Communications werd hervormd en ik kon als senior communicatiemanager mijn sterkten botvieren op strategische projecten, van leiderschapscommunicatie tot corporate storytelling.
Maar ik volgde nog steeds mijn loopbaanplan: verzelfstandigen met een vliegende start. Tijd voor meer dan subtiele beïnvloeding. Zo kwam het dat ik in november 2018 de transitie maakte naar voltijd entrepreneur met meerdere ondernemingen. Niet lang daarna werd mijn levenspartner Sandra ook mijn zakenpartner. Want zij kon verzelfstandigen onder gunstige voorwaarden en greep deze kans met beide handen aan.
En zo ben je ineens in dienst van jezelf, je eigen werkgever. Vrij. Avontuurlijk. Spannend.
Cliché maar waar: kansen komen altijd als je er niet klaar voor bent. En de toekomst is wat je ervan maakt.
Zelfs als COVID-19 door de wereld raast. Bij DeltaVu en Noblahblah gaan we niet mee in de markprijserosie die door paniekerige organisaties is ingezet. Want als je waardevolle dingen gratis of te goedkoop maakt en maar vaak genoeg zegt dat het slechter gaat, creëer je je eigen crisis. Het tegenovergestelde van ondernemerschap.
Nog een cliché dat waar is: blijf jezelf, want dat is waarom je klanten, je familie en je vrienden jou waarderen. En handel vanuit je kern.
Ben ik nou een ondernemer?
Terugkomend op het begin van dit verhaal: ik heb er lang over gedaan om voltijd ondernemer te worden. In retrospect en introspect heeft dit net zoveel te maken met mijn innerlijke als met mijn externe omgeving. Ben ik nou een ondernemer? Leef ik mijn legende? Jij mag het zeggen.
Zin/tijd om te kijken hoe we wat voor elkaar kunnen betekenen? Reageer hieronder, stuur een bericht aan mark@deltavu.com of bel me op 06 51 889 325.
Plaats een Reactie
Meepraten?Draag gerust bij!